FALAK: HEMELSE MUZIEK OP HET PODIUM

foto German Popov

Over falak

Falak is een van de belangrijkste vocale tradities van de Ismaïlieten (een tak binnen Islam) uit het Pamir gebergte in Tadzjikistan. De liederen zijn gebaseerd op de klassieke Middenoosterse en Perzische poëzie van Rumi, Omar Khayam, Hafiz, en andere aanhangers van de mystieke Sufi-tak van de Islam, die vaak werd vervolgd en zelfs verboden door Islamieten van de harde lijn. Falak liederen bezingen het fragiele leven, en bewenen onbeantwoorde liefde of het gescheiden zijn van de aanbedene. Het woord "falak" betekent "hemel" of "kosmos". Falak wordt meestal opgevoerd tijdens rituelen als bruiloften, begrafenissen, en religieuze gebeurtenissen, en niet op een theaterpodium. Uitvoeringen vinden plaats in de natuurlijke omgeving van bergen en valleien van Badakshan; lokaties met bijzondere akoestische omstandigheden die aan de muziek een extra dimensie toevoegen. De natuurlijke akoestiek is inherent aan de falak-esthetiek, en uiteraard niet realiseerbaar in een concertzaal.

Over het project Hemelse Muziek op het Podium

 

Dit project is ontstaan uit het idee om de falak in het Westen te introduceren door de traditionele muziek en poëzie te koppelen aan nieuwe media en technologie. 
Dankzij het creëren van een audiovisuele zetting rond de uitvoering waarin de visuele, akoestische, en narratieve elementen elkaar versterken, kunnen Westerse luisteraars een beter beeld en begrip krijgen van de universele schoonheid van falak.
De traditionele beleving van falak komt middels deze versmelting in een theater tot leven.

 

In oktober 2007 reisde G. Popov af naar Tadzjikistan om muzikanten te selecteren voor zijn project “Falak: Hemelse Muziek op het Podium”. Na analyse va het verzamelde materiaal werden twee ensembles geselecteerd voor het project, waarna ‘Samo’ uitverkoren werd voor de eerste editie. Het project werd daarna gepresenteerd aan vooraanstaande theaters op het gebied van wereldmuziek. De theaters toonden grote belangstelling om een platform te vormen voor de verwerkelijking van het project.

De concerten zijn de eerste in een reeks activiteiten om de weinig bekende muziek uit de Pamir te presenteren aan het publiek in het Westen. De regio en haar muziek zijn nauwelijks bekend bij het Nederlandse publiek. Dit experiment om diverse moderne media te gebruiken om een klassieke oriëntaalse muziekstijl begrijpelijk en aanschouwelijk maken zonder de essentie ervan geweld aan te doen, maakt dit project zo uniek. We hopen dat deze samenwerking zal een team van artiesten en musici samenbrengen voor verder ontwikkeling van het project in de toekomst. Verder plannen wij deze samenwerking ook in Tadzjikistan zelf te presenteren.

Deelnemers aan de eerste editie

 

Dit project is een multimedia samenwerking van Tadzjiekse en Nederlandse artiesten. Allereerst: het uit vijf muzikanten bestaande ensemble Samo  o.l.v. Shanbe Makmadgaminov, dat afkomstig is uit Dushanbe. De groep speelt en zingt het falak repertoire.
Tussen de muziekstukken laat de Tadzjiekse videokunstenaar Jamshed A. Kholikov speciaal voor dit project gemaakte beelden zien, terwijl Amsterdamse muzikante Fay Lovsky de engelse vertaling van de te zingen poëzie voordraagt.
Muziekproducent OMFO (Gherman Popov, Amsterdam) verzorgt een akoestische sfeer met computersoftware.
De algemene artistieke begeleiding is in handen van producer/entrepreneur Maxim Chapochnikov (Amsterdam).
Falak-specialiste Faroghat Azizova (Dushanbe, Tadzjikistan) leidt de avond in met een korte introductielezing.

Advies
Theodore Levin, a specialist on music, expressive culture, and traditional spirituality in Central Asia and Siberia. Parents Distinguished Research Professor in the Humanities.
Ph.D., M.F.A., Princeton University.

 

Productie
Stichting Window To Europe. Dit project werd medemogelijk gemaakt door Open Society Institute van de Soros Foundation en Hivos..

Optredens:

23 april Tropentheater (Amsterdam)

24 april RASA (Utrecht)

25 april Zuiderpershuis (Antwerpen)

26 april Museum De Buitenplaats (Groningen)

 

                                                      (home)